4 redenen waarom ervaringsdeskundigen peuter- en kleutersport belangrijk vinden

Het project naar de ervaringen van deskundigen met peuter- en kleutersport werd uitgevoerd in 2016 maar is nog altijd actueel, zo niet nog actueler. We deden een serie interviews met ouders (als ervaringsdeskundigen), maar ook met mensen die sportactiviteiten aanbieden (kort: sportaanbieders) en met mensen die sportactiviteiten onderzoeken (kort: sportwetenschappers). De uitkomsten hiervan zijn terecht gekomen in drie online artikelen. Dit blog is een weergave van het eerste artikel. Het tweede artikel (over de uitdagingen) kun je hier lezen. Het derde artikel (over voorwaarden) kun je hier lezen.

Waarom willen we eigenlijk dat peuters en kleuters sporten?

Elke ouder heeft zijn of haar eigen redenen om zijn/haar kind te laten sporten. Jij vindt het misschien belangrijk voor hun gezondheid, terwijl jouw buren juist de sociale interactie bij teamsport belangrijk vinden. Niet verrassend bleek uit onze interviews dan ook dat er onder ouders een heel breed scala is aan motieven. Daar zaten soms hele specifieke en overdachte redenaties achter. Een aantal daarvan vielen ons op.  

1. Gezondheid

“Sporten hoort bij een gezonde leefstijl.” Herken je je in deze uitspraak? Zo zijn er nog veel ouders met jou. Of misschien vind je specifiek de fysieke effecten van sport belangrijk en kan je je nog beter vinden in een uitspraak als “Ik vind sporten belangrijk voor het lichaam”, zoals ook tijdens een van de interviews werd gezegd. Ook de wetenschappers die we interviewden benadrukten dit punt: “Als je sport en beweging op jonge leeftijd stimuleert, is de kans groter dat kinderen een actieve levensstijl behouden.” Vroeg geleerd is oud gedaan, dus!  

2. Motoriek

Sport is enorm belangrijk voor de motorische ontwikkeling van kinderen. We waren dan ook blij dat veel ouders dit noemden als reden om hun kind al vroeg mee te laten doen! Enkele van hun quotes waren: “Sporten is goed voor de lichamelijke ontwikkeling. Mijn kind leert balans te houden.” “Doordat mijn kind sport, gaat het motorisch beter. Mijn zoontje kan beter koppeltje duikelen en springen.” “Mijn zoontje leert misschien nog wat door te sporten. Als hij zich ontwikkelt in coördinatie, is dat mooi meegenomen.”   Ook sportaanbieders zijn zich hier goed van bewust: “Een kind leert via sport hoe hij moet springen, klimmen en rennen”, aldus een voorzitter van een judo-club. Vanuit de wetenschap kan er bovendien nog wat verder ingezoomd worden op de ontwikkeling van zogenaamde basic skills: “Het heeft mijn voorkeur dat jonge kinderen met basic skills bezig zijn, zoals rennen en springen en dat je daarvoor een leuke vorm bedenkt, zoals bijvoorbeeld met een bal”, aldus een hoogleraar op het terrein van pedagogiek en sport. Het is fijn om te weten dat er dus duidelijk aandacht is voor dit soort ontwikkelingspunten (fysieke gezondheid en motoriek) en dat je kind dus meer leert dan enkel de spelregels en sport-specifieke vaardigheden.  

3. Mentale gezondheid en sociale ontwikkeling

Het effect op de fysieke gezondheid en de motoriek van kinderen ligt het meest voor de hand, maar ook op mentaal en sociaal vlak kan sport ze enorm helpen. “Regelmatig sporten, in weer en wind, kan jonge kinderen ook mentaal weerbaar maken”, was een mooie uitspraak van een sportaanbieder (in dit geval een voetbaltrainer) die we interviewden. In het verlengde daarvan ontwikkelen kinderen ook sociale vaardigheden, zoals bijvoorbeeld meer lef: “Mijn kind is meer gaan durven binnen het sportcircuit dat de juf opzet tijdens het sportuurtje”, vertelde een ouder ons. Ook de wetenschap is dit opgevallen. Zo zei een kinder-inspanningsfysioloog die we spraken bijvoorbeeld: “Naast het sportaspect heb je ook het sociale aspect, het oefenen met de sociale rollen. We merken dat ze meer leren met elkaar om te gaan en dat ze meer luisteren naar leeftijdsgenoten en volwassenen.”   Herken jij ook dat sport niet alleen goed is voor de fysieke maar ook voor de mentale gezondheid en de sociale ontwikkeling van jouw kind? Deel je ervaring met ons!  

4. Cognitieve ontwikkeling

Uit de interviews blijkt dus dat ouders, wanneer zij besluiten hun peuter of kleuter te laten sporten, overwegingen maken op gebied van gezondheid, motoriek en sociaal functioneren. Maar misschien heb je ook wel eens gehoord dat sport goed kan zijn voor de leerprestaties van kinderen. Dit kwam ook in onze interviews naar voren. Verschillende sportaanbieders noemden voordelen als: “Kinderen leren kleuren en getallen benoemen tijdens spel”, “Je ziet dat ze begrijpen wat springen is” en “Door vroeg te sporten, leren kinderen bepaalde bewegingen te herkennen”.   Dit klinkt misschien wat voor de hand liggend, maar het mooie van sport is dat het leerprocessen kan helpen en versnellen. Kinderen leren beter, omdat het leerproces via sport- en spelactiviteiten samengaat met een leuke, positieve ervaring. Ze zijn actief betrokken bij het proces en dat heeft een positief effect. Naast een psychologische verklaring is er ook een lichamelijke verklaring voor waarom sport bijdraagt aan leerprocessen. Wanneer je beweegt, gaat er meer bloed en zuurstof naar je hersenen. Bewegen tijdens het leren zorgt er op die manier voor dat je informatie o.a. langer kan onthouden. Dit kan je ook prima thuis inzetten, bijvoorbeeld als je de wat oudere kinderen helpt met huiswerk. In plaats van dit zittend aan de eettafel of een bureau te doen, zou je de leerstof ook kunnen doornemen tijdens een wandeling door de buurt of tijdens het overgooien bijvoorbeeld.  

Tot slot

Bij Monkey Moves zijn we ervan overtuigd dat een leuk, uitdagend en gevarieerd sport- en beweegaanbod bij jonge kinderen een bijdrage levert aan én hun fysieke gezondheid én motoriek én sociale ontwikkeling én cognitieve ontwikkeling. Kan jij je vinden in deze vier redenen om kinderen al van jongs af aan lekker te laten sporten? Of heb jij jouw kind om heel andere redenen aangemeld bij Monkey Moves? Of moet je je misschien nog even aanmelden bij een Monkey Moves club bij jou in de buurt? ;-) Laat het weten in een reactie! En mocht je je nog niet hebben aangemeld bij Monkey Moves, schrijf je vandaag nog online in voor een gratis proefles bij jou in de buurt.  

Bronnen:

De interviews die de basis vormen van dit artikel werden afgenomen als onderdeel van het project Physical Activities and sports for Preschoolers in the Netherlands (PAP-NL). Wil je meer weten over dit project? De volgende twee (offline) bronnen geven meer inzicht en informatie:

• Smits, D.W., De Martelaer K. 2017. Sport voor kleuters. Sport en Strategie 11 (4), 13-15.
• Smits, D.W., De Martelaer K., Noordstar J.J., Chen A., de Kwaasteniet R., Kamphuis C.B.M., Backx F.J.G. 2017. Physical activities for pre-schoolers in the Netherlands: the PAP-NL project. Book of abstracts European Congress of the International federation of physical and sports education (FIEP). Luxembourg.